HS 2nd Year Political Science Chapter 2 Common Short Question for HS 2026

HS 2nd Year Political Science Chapter 2 Common Short Question for HS 2026: Contemporary Centre of Power (ক্ষমতাৰ সমসাময়িক কেন্দ্রস্থলসমূহ) is the chapter 2 Class 12 Political Science. Here you can avail HS 2nd Year Political Science Chapter 2 Common Short Question for HS 2026.  

HS 2nd Year Political Science Chapter 2 All Important Question Answer For HS 2026

Contemporary centres of power refer to the rise of new political and economic powerhouses beyond the traditional superpowers, particularly after the end of the Cold War. These include regional organizations like the European Union (EU) and the Association of Southeast Asian Nations (ASEAN), as well as the growing economic influence of countries like China. 

Class 12 Political Science New Pattern Question for HS 2026 | HS 2nd Year Political Science Chapter 2 Common Short Question for HS 2026 PDF 

১। সমসাময়িক ক্ষমতা কেন্দ্ৰসমূহৰ মূল বৈশিষ্ট্যসমূহ কি কি ?

উত্তৰঃ সমসাময়িক ক্ষমতাৰ কেন্দ্ৰসমূহৰ বৈশিষ্ট্য সাধাৰণতে অর্থনৈতিক প্ৰভাৱ, ৰাজনৈতিক স্থিতিশীলতা, সামৰিক শক্তি আৰু সাংস্কৃতিক প্ৰভাৱ। ইয়াৰ ভিতৰত প্ৰায়ে আমেৰিকা, চীন, ইউৰোপীয় সংঘৰ দৰে ৰাষ্ট্ৰও অন্তর্ভুক্ত, যিবোৰে নিজৰ অৰ্থনৈতিক সামর্থ্য, প্রযুক্তিগত উন্নতি আৰু কৌশলগত মিত্ৰতাৰ জৰিয়তে বিশ্বজনীন বিষয়ত উল্লেখযোগ্য প্রভাৱ পেলায়।

২। সমসাময়িক ক্ষমতা কেন্দ্ৰসমূহে বিশ্ব ৰাজনীতিক কেনেদৰে প্ৰভাৱিত কৰে ?

উত্তৰঃ সমসাময়িক ক্ষমতাৰ কেন্দ্ৰসমূহে কূটনীতি, বাণিজ্যিক চুক্তি, সামৰিক মিত্ৰতা আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সংগঠনৰ জৰিয়তে বিশ্ব ৰাজনীতিক প্ৰভাৱিত কৰে। তেওঁলোকে ৰাষ্ট্ৰসংঘ, জি-২০, আৰু অন্যান্য বহুপক্ষীয় চুক্তিৰ দৰে মঞ্চত অংশগ্ৰহণ কৰি বিশ্বৰ নীতি আৰু নীতি-নিয়ম গঢ় দিয়ে, যাৰ ফলত জলবায়ু পৰিৱৰ্তন, নিৰাপত্তা, আৰু মানৱ অধিকাৰৰ দৰে বিষয়সমূহত প্ৰভাৱ পৰে।

৩। সমসাময়িক ক্ষমতাৰ কেন্দ্ৰ নিৰ্ণয় কৰাত অর্থনৈতিক শক্তিয়ে কি ভূমিকা পালন কৰে ?

উত্তৰঃ অর্থনৈতিক শক্তি সমসাময়িক ক্ষমতাৰ কেন্দ্ৰসমূহৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ নিৰ্ণায়ক কাৰণ ই দেশসমূহক বিশ্বব্যাপী প্রভার প্রকল্প কৰিবলৈ সক্ষম কৰে। শক্তিশালী অৰ্থনীতিৰ ৰাষ্ট্ৰসমূহে সামৰিক সামর্থ্যত বিনিয়োগ কৰিব পাৰে, অন্য দেশক সাহায্য প্ৰদান কৰিব পাৰে, আৰু বাণিজ্যিক আলোচনাত লিপ্ত হ'ব পাৰে যিয়ে বিশ্বৰ বজাৰ আৰু ৰাজনৈতিক মিত্ৰতাক পুনৰ গঢ় দিব পাৰে, যাৰ ফলত শক্তি কেন্দ্র হিচাপে তেওঁলোকৰ মৰ্যাদা কঠিন হ'ব পাৰে।

৪। বিশ্বায়নে সমসাময়িক ক্ষমতাৰ কেন্দ্ৰসমূহক কেনেদৰে প্ৰভাৱিত কৰিছে ?

উত্তৰঃ বিশ্বায়নে জাতিসমূহৰ মাজত আন্তঃনিৰ্ভৰশীলতা বৃদ্ধি কৰি সমসাময়িক ক্ষমতাৰ কেন্দ্ৰসমূহক যথেষ্ট প্ৰভাৱিত কৰিছে। ইয়াৰ ফলত বহুজাতিক নিগমৰ উত্থান আৰু পৰম্পৰাগত ৰাষ্ট্ৰ অভিনেতাৰ পৰা আঁতৰত ক্ষমতাৰ প্ৰসাৰ ঘটিছে, যাৰ ফলত বহুমেৰু পৃথিৱীৰ সৃষ্টি হৈছে য'ত ভাৰত আৰু ব্রাজিলৰ দৰে উদীয়মান অর্থনীতিসমূহে প্রতিষ্ঠিত শক্তিৰ সমান্তৰালভাৱে প্রভার লাভ কৰিছে।

৫। বৰ্তমানৰ বিশ্বব্যাপী পৰিৱেশত সমসাময়িক ক্ষমতা কেন্দ্রসমূহে কি কি প্ৰত্যাহ্বানৰ সম্মুখীন হৈছে ?

উত্তৰঃ সমসাময়িক ক্ষমতাৰ কেন্দ্ৰসমূহে বৃদ্ধি পোৱা জাতীয়তাবাদ, অর্থনৈতিক বৈষম্য, জলবায়ু পৰিৱৰ্তন, ভূ-ৰাজনৈতিক উত্তেজনাকে ধৰি কেইবাটাও প্রত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হয়। এই প্রত্যাহ্বানসমূহে তেওঁলোকৰ প্ৰভাৱ বজাই ৰখা আৰু বিশ্বজনীন বিষয়সমূহত সহযোগিতা কৰাৰ ক্ষমতাক জটিল কৰি তোলে, কিয়নো আভ্যন্তৰীণ বিভাজন আৰু বাহ্যিক হেঁচাই জটিল বিশ্বজনীন সমস্যাসমূহ মোকাবিলা কৰাত তেওঁলোকৰ ফলপ্রসূতাক ক্ষতিগ্রস্ত কৰিব পাৰে।

৬। সম্পদৰ ভু-ৰাজনীতিৰ মানে কি ? বিশ্ব ৰাজনীতিত প্ৰাসংগিকতা থকা দুটা সম্পদৰ নাম উল্লেখ কৰা । HS 2013

উত্তৰঃ সম্পদক কেন্দ্ৰ কৰি প্ৰাকৃতিক সম্পদত চহকী বিশ্বৰ বিভিন্ন দেশত বিশেষকৈ তৃতীয় বিশ্বত গড়ি উঠা সংঘাত আৰু ইয়াৰ বিশ্বজোৰা বিয়পি থকাকে সম্পদৰ ভূ-ৰাজনীতি বোলে। সম্পদক কেন্দ্ৰ কৰি বিশ্বৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত বিভিন্ন ঘটনা প্ৰবাহ সংঘটিত হোৱা দেখা যায়। উল্লেখযোগ্য যে সম্পদ আহৰণৰ উদ্দেশ্যেই ইউৰোপীয়ান শক্তিয়ে সমগ্ৰ বিশ্বজুৰি নিজৰ সাম্ৰাজ্য বিস্তাৰ কৰিছিল। বিশ্ব ৰাজনীতিত প্ৰাসংগিকতা থকা দুটা সম্পদৰ নাম হল- তেল আৰু পানী।

৭। অর্থনৈতিক শক্তি হিচাপে চীনৰ উত্থান চমুকৈ আলোচনা কৰা। HS 2015, 2019

উত্তৰঃ চীন বিশ্বৰ পৰা ১৯৭৮ চনলৈকে সম্পূর্ণ আঁতৰত আছিল। ১৯৭৮ চনত চীনৰ নেতা মাও চে দঙে চীনৰ অৰ্থনৈতিক সংস্কাৰৰ বাবে ‘মুক্ত দ্বাৰ নীতি’ গ্রহণ কৰে। এই নীতি অনুসৰি বিদেশী ধন বিনিয়োগ আৰু ঔদ্যোগিক ক্ষেত্রত চীন দেশক মুক্ত কৰি দিয়া হয়। বিদেশী বিনিয়োগৰ বাবে তেতিয়া এই দেশ এক কেন্দ্রস্থলত পৰিণত হয়। চীনৰ এই মুক্ত দ্বাৰ নীতি দেশখনৰ বাবে এক আশীৰ্বাদ স্বৰূপ আছিল। নতুন অর্থনৈতিক নীতিৰ বাবে চীন নিজৰ অৰ্থব্যৱস্থাক জড়তাৰ পৰা মুক্ত হোৱাৰ সুবিধা পায়। কৃষি খণ্ডৰ ব্যক্তিগতকৰণৰ বাবে কৃষি উৎপাদন তথা গ্রামীণ অর্থ ব্যৱস্থাৰ উন্নতি হয়। কৃষি আৰু উদ্যোগ দুয়ো ক্ষেত্রতে বর্তমান চীন বিশ্বৰ এক লেখতলবলগীয়া উন্নত দেশ।

৮। আছিয়ান অৰ্থনৈতিক সম্প্ৰদায়ৰ উদ্দেশ্য কি কি ? 

উত্তৰঃ আছিয়ান অৰ্থনৈতিক সম্প্ৰদায়ৰ উদ্দেশ্যসমূহ হ’ল-

(১) আছিয়ান ৰাজ্যসমূহৰ ভিতৰত উমৈহতীয়া বজাৰ আৰু উৎপাদন ভিত্তিক কাৰ্য্যকলাপ সৃষ্টি কৰা।

(২) সামাজিক আৰু অৰ্থনৈতিক উন্নয়নত সহায় কৰা।

(৩) অৰ্থনৈতিক বিবাদ সমাধানৰ বাবে বৰ্তমানৰ বিবাদ নিষ্পত্তিৰ ব্যৱস্থা উন্নত কৰা হৈছে।

(৪) বিনিয়োগ, শ্ৰম আৰু সেৱাৰ বাবেও মুক্ত বাণিজ্য এলেকাৰ সৃষ্টি কৰা হৈছে।

৯। আছিয়ানৰ সদস্যসকলে শান্তি আৰু নিৰপেক্ষতা বজাই ৰাখিবলৈ কেনেদৰে প্ৰতিশ্ৰুতিবদ্ধ ?

উত্তৰঃ আছিয়ানৰ সদস্যসকলে শান্তি আৰু নিৰপেক্ষতা বজাই ৰাখিবলৈ প্ৰতিশ্ৰুতিবদ্ধ-

(১) আছিয়ান নিৰাপত্তা সম্প্ৰদায় এই বিশ্বাসৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি গঢ় লৈ উঠিছে যে ভূখণ্ডৰ বিবাদ সশস্ত্ৰ সংঘৰ্ষলৈ বৃদ্ধি পাব নালাগে।

(২) ২০০৩ চনলৈকে আছিয়ানে সদস্য ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ মাজত শান্তি, নিৰপেক্ষতা, সহযোগিতা, হস্তক্ষেপ নকৰা, জাতীয় মতানৈক্য আৰু সাৰ্বভৌম অধিকাৰ ৰক্ষাৰ বাবে কেইবাখনো চুক্তি কৰিছিল।

(৩) নিৰাপত্তা আৰু বৈদেশিক নীতিৰ সমন্বয়ৰ বাবে ১৯৯৪ চনত আছিয়ান আঞ্চলিক মঞ্চ স্থাপন কৰা হৈছিল।

১০। চীনৰ অৰ্থনৈতিক বিকাশৰ পিছতো চীনৰ অৰ্থনৈতিক প্ৰত্যাহ্বান কি কি ?

উত্তৰঃ চীনৰ অৰ্থনীতিৰ বহু উন্নতি হৈছে যদিও এতিয়াও চীনৰ সকলোৱেই সংস্কাৰৰ দ্বাৰা উপকৃত হোৱা নাই যিবোৰ তলত উল্লেখ কৰা তথ্যসমূহৰ দ্বাৰা বিচাৰ কৰিব পাৰি-

(১) নিবনুৱা সমস্যা বৃদ্ধি পাইছে। প্ৰায় ১০ কোটি লোকে চাকৰি বিচাৰিছে।

(২) ১৮ আৰু ১৯ শতিকাৰ ইউৰোপৰ দৰে মহিলাৰ নিয়োগ আৰু অৱস্থা বেয়া।

(৩) পৰিৱেশৰ অৱক্ষয় আৰু দুৰ্নীতি বৃদ্ধি।

(৪) গ্ৰাম্য আৰু চহৰীয়া বাসিন্দাৰ মাজত বৃদ্ধি পোৱা অৰ্থনৈতিক বৈষম্য।

১১। ১৯৬২ চনত ভাৰত আৰু চীনৰ মাজত সংঘাতৰ পিছত সম্পৰ্ক কেনেকৈ উন্নত হ’ল ?

উত্তৰঃ ১৯৬২ চনৰ ভাৰত-চীন যুদ্ধই ভাৰত-চীনৰ সম্পৰ্ক জটিল কৰি তুলিছিল। ১৯৭৬ চনৰ পিছত সম্পৰ্ক লাহে লাহে উন্নত হ’বলৈ ধৰিলে কাৰণ-

(১) ১৯৭০ চনৰ শেষৰ ফালে চীনৰ ৰাজনৈতিক নেতৃত্বৰ পৰিৱৰ্তনৰ বাবে চীনৰ নীতি অধিক প্ৰাগমেটিক আৰু কম মতাদৰ্শগত হৈ পৰিল যেতিয়া চীনে বিতৰ্কিত বিষয়সমূহ নিষ্পত্তি কৰিবলৈ সাজু হ’ল।

(২) সীমান্তৰ সমস্যা সমাধানৰ বাবেও ধাৰাবাহিক আলোচনা আৰম্ভ কৰা হৈছিল যাতে সুসম সম্পৰ্ক গঢ়ি তোলা হয়।

HS 2nd Year Swadesh Adhyaya Common MCQ for HS 2026

• HS 2nd Year Swadesh Adhyayan Chapter 1 Common Question for HS 2026
• HS 2nd Year Swadesh Adhyayan Chapter 2 Common Question for HS 2026
• HS 2nd Year Swadesh Adhyayan Chapter 3 Common Question for HS 2026
• HS 2nd Year Swadesh Adhyayan Chapter 4 Common Question for HS 2026
• HS 2nd Year Swadesh Adhyayan Chapter 5 Common Question for HS 2026
• HS 2nd Year Swadesh Adhyayan Chapter 6 Common Question for HS 2026
• HS 2nd Year Swadesh Adhyayan Chapter 7 Common Question for HS 2026
• HS 2nd Year Swadesh Adhyayan Chapter 8 Common Question for HS 2026

HS 2nd Year Political Science Common MCQ for HS 2026

• Chapter 1 : The End of Bipolarity (দ্বি ৰাষ্ট্ৰবাদৰ অৱসান)
• Chapter 2 : Contemporary Centre of Power (ক্ষমতাৰ সমসাময়িক কেন্দ্রস্থলসমূহ)
• Chapter 3 : Contemporary South Asia (সমসাময়িক দক্ষিণ এছিয়া)

HS 2nd Year Education Common MCQ for HS 2026

• Chapter 1 : The development of secondary education in India (ভাৰতবৰ্ষ আৰু অসমৰ মাধ্যমিক শিক্ষা) 
• Chapter 2 : Non-formal Education (অগতানুগতিক শিক্ষা)
• Chapter 3 : Current Trends In Education (শিক্ষাৰ সাম্প্ৰতিক ধাৰাসমূহ)

HS 2nd Year Economics Common MCQ for HS 2026

• Chapter 1 : National Income and Related Aggregates (জাতীয় আয় আৰু অন্যান্য ধাৰণা) 
• Chapter 2 : Determination of Income and Employment (আয় আৰু নিয়োগ নির্ধাৰণ)

HS 2nd Year Logic and Philosophy Common MCQ for HS 2026

• Chapter 1 : Induction, its kinds (আগমন আৰু ইয়াৰ প্ৰকাৰ)