16 Dec 2025

Project Writing on India’s Organic farming practices for HS 2nd Year

Project Writing on India’s Organic farming practices for HS 2nd Year

Project Writing on India’s Organic farming practices for HS 2nd Year


Project Writing on Organic farming practices for HS 2nd Year: The main idea behind project work is to make sure that the learner does their own research and comes up with practical solutions to the concept they are trying to learn or the problem that they are trying to solve. Here you can avail Project Writing on Organic farming practices for HS 2nd Year.


Organic farming practices (জৈৱিক কৃষি পদ্ধতি) Class 12 Economics Project | Economics Project Writing HS 2nd Year HS 2026

সুচীপত্ৰঃ

১। ঘোষণা পত্র

২। প্রমানীকৰণ

৩।‌ কৃতজ্ঞতা

৪। আৰম্ভণি

৫।‌ জৈৱিক কৃষিৰ অৰ্থ

৬।‌ জৈৱিক কৃষিৰ নীতি

৭। জৈৱিক কৃষি পদ্ধতি

৮। জৈৱিক কৃষিৰ সুবিধা

৯। জৈৱিক কৃষিৰ অসুবিধা

১০। ভাৰতত জৈৱিক কৃষি

১১। বহনক্ষম উন্নয়নত জৈৱিক কৃষিৰ ভূমিকা

১২। উপসংহাৰ

১৩।‌ সহায়ক

Also Read: 

জৈৱিক কৃষি পদ্ধতি (Organic farming practices) HS 2nd Year Economics Project Writing HS 2026

আৰম্ভনি/পাতনিঃ প্ৰাচীন কালৰে পৰা কৃষি মানৱ সভ্যতাৰ মেৰুদণ্ড হৈ আহিছে।  জনসংখ্যা বৃদ্ধি আৰু খাদ্যৰ চাহিদা বৃদ্ধিৰ লগে লগে আধুনিক কৃষিয়ে ৰাসায়নিক সাৰ, কীটনাশক আৰু অধিক উৎপাদনশীল জাতৰ বীজৰ ওপৰত বহু পৰিমাণে নিৰ্ভৰশীল হৈ পৰিছে। ইয়াৰ ফলত খাদ্য উৎপাদন বৃদ্ধি পাইছে যদিও ইয়াৰ ফলত মাটিৰ অৱক্ষয়, পানী প্ৰদূষণ, জৈৱ বৈচিত্ৰ্যৰ ক্ষতি, স্বাস্থ্যজনিত বিপদ আদি গুৰুতৰ সমস্যাৰ সৃষ্টি হৈছে। এই প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ প্ৰতি সঁহাৰি জনাই জৈৱিক কৃষি এক বহনক্ষম আৰু পৰিৱেশ অনুকূল কৃষি পদ্ধতি হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে।


জৈৱিক কৃষি হৈছে এনে এক পদ্ধতি যিয়ে কৃত্ৰিম সাৰ, কীটনাশক, জিনীয়ভাৱে পৰিৱৰ্তিত জীৱ (GMO), আৰু ৰাসায়নিক বৃদ্ধি নিয়ন্ত্ৰকৰ ব্যৱহাৰ এৰাই চলিব পাৰে। বৰঞ্চ ইয়াত মাটিৰ উৰ্বৰতা আৰু শস্যৰ উৎপাদনশীলতা বজাই ৰাখিবলৈ প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী, জৈৱিক প্ৰক্ৰিয়া আৰু পৰিৱেশ ভাৰসাম্যৰ ব্যৱহাৰৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰা হয়।  জৈৱিক কৃষিয়ে কেৱল পৰিৱেশ সুৰক্ষাই নহয়, গ্ৰাহকৰ বাবে নিৰাপদ আৰু পুষ্টিকৰ খাদ্যও নিশ্চিত কৰে।


জৈৱিক কৃষিৰ অৰ্থ

জৈৱিক কৃষি হৈছে প্ৰাকৃতিক পদ্ধতিৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি শস্যৰ খেতি আৰু পশুপালন।  ইয়াত মাটি, উদ্ভিদ, প্ৰাণী, মানুহ, আৰু সামগ্ৰিকভাৱে পৰিৱেশ তন্ত্ৰৰ স্বাস্থ্য বজাই ৰখাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰা হয়।  খাদ্য আৰু কৃষি সংস্থা (FAO)ৰ মতে জৈৱিক কৃষি হৈছে জৈৱ বৈচিত্ৰ্য, জৈৱিক চক্ৰ, আৰু মাটিৰ জৈৱিক কাৰ্য্যকলাপক প্ৰসাৰিত কৰা এক সামগ্ৰিক উৎপাদন ব্যৱস্থাপনা ব্যৱস্থা।


জৈৱিক কৃষিৰ মূল লক্ষ্য হৈছে পৰিৱেশৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি, অৰ্থনৈতিকভাৱে লাভজনক আৰু সামাজিকভাৱে গ্ৰহণযোগ্যভাৱে খাদ্য উৎপাদন কৰা।


জৈৱিক কৃষিৰ নীতি

জৈৱিক কৃষি তলত দিয়া চাৰিটা মূল নীতিৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি কৰা হয় —

স্বাস্থ্যৰ নীতিঃ জৈৱিক কৃষিয়ে মাটি, উদ্ভিদ, জীৱ-জন্তু, মানুহ, আৰু গ্ৰহটোৰ স্বাস্থ্যক এক আৰু অবিভাজ্য হিচাপে বজাই ৰাখে আৰু বৃদ্ধি কৰে।

পৰিৱেশ বিজ্ঞানৰ নীতিঃ ই জীৱিত পৰিৱেশ ব্যৱস্থা আৰু চক্ৰৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি ইয়াৰ সৈতে কাম কৰা আৰু ইয়াক বজাই ৰখাত সহায় কৰা।

ন্যায়পৰায়ণতাৰ নীতিঃ জৈৱিক কৃষিয়ে এনে সম্পৰ্ক গঢ়ি তোলে যিয়ে পৰিৱেশ আৰু জীৱনৰ সুযোগৰ ক্ষেত্ৰত ন্যায়পৰায়ণতা নিশ্চিত কৰে।

যত্নৰ নীতিঃ বৰ্তমান আৰু ভৱিষ্যৎ প্ৰজন্মৰ স্বাস্থ্য সুৰক্ষাৰ বাবে সতৰ্কতা আৰু দায়িত্বশীল পদ্ধতিৰে ইয়াৰ অনুশীলন কৰা হয়।


জৈৱিক কৃষি পদ্ধতি

জৈৱিক কৃষিৰ লগত কেইবাটাও পৰম্পৰাগত আৰু বৈজ্ঞানিক পদ্ধতি জড়িত হৈ থাকে যিয়ে একেলগে কাম কৰি মাটিৰ উৰ্বৰতা আৰু শস্যৰ স্বাস্থ্য উন্নত কৰে।


মাটি ব্যৱস্থাপনাঃ স্বাস্থ্যসন্মত মাটি জৈৱিক কৃষিৰ ভেটি।  জৈৱিক কৃষকে মাটিৰ উৰ্বৰতা বৃদ্ধি কৰে —

  • জৈৱিক পদাৰ্থ যেনে পচন সাৰ আৰু খেতিপথাৰৰ গোবৰ যোগ কৰা
  • শস্য আৱৰ্তনৰ অভ্যাস কৰা
  • মাটিৰ অণুজীৱৰ ক্ষতি কৰা ৰাসায়নিক সাৰ পৰিহাৰ কৰা


জৈৱিক গোবৰ ব্যৱহাৰঃ‌ জৈৱিক গোবৰে উদ্ভিদক অত্যাৱশ্যকীয় পুষ্টিকৰ উপাদান প্ৰদান কৰে আৰু মাটিৰ গঠন উন্নত কৰে।  সাধাৰণ জৈৱিক গোবৰসমূহৰ ভিতৰত আছে —

  • পামৰ চোতালৰ গোবৰ (FYM)
  • পচন সাৰ
  • সেউজীয়া গোবৰ
  • ভাৰ্মিকম্পোষ্ট

এই গোবৰবোৰে পানী ধৰি ৰখা ক্ষমতা বৃদ্ধি কৰে আৰু মাটিত অণুজীৱৰ কাৰ্য্যকলাপ বৃদ্ধি কৰে।


শস্য আৱৰ্তনঃ শস্য আৱৰ্তনৰ লগত একেখন মাটিতে পৰিকল্পিত ক্ৰমত বিভিন্ন শস্যৰ খেতি কৰাটো জড়িত হৈ থাকে।  ই সহায় কৰে —

  • মাটিৰ উৰ্বৰতা বজাই ৰখা
  • কীট-পতংগ আৰু ৰোগ নিয়ন্ত্ৰণ কৰা
  • মাটিৰ খহনীয়া হ্ৰাস কৰা

উদাহৰণস্বৰূপে, শস্যৰ পিছত মাহজাতীয় শস্যৰ খেতি কৰিলে মাটিত নাইট্ৰ’জেন স্থিৰ হোৱাত সহায় হয়।


সেউজীয়া গোবৰঃ সেউজীয়া গোবৰৰ অৰ্থ হ’ল ছানহেম্প বা ধৈঞ্চাৰ দৰে নিৰ্দিষ্ট উদ্ভিদ খেতি কৰি ফুল ফুলাৰ আগতে মাটিত হাল বাই লোৱা।  ইয়াৰ ফলত মাটিত পুষ্টি আৰু জৈৱিক পদাৰ্থ যোগ হয় আৰু মাটিৰ গঠন উন্নত হয়।


জৈৱিক কীট-পতংগ নিয়ন্ত্ৰণঃ ৰাসায়নিক কীটনাশকৰ পৰিৱৰ্তে জৈৱিক কৃষিত কীট-পতংগ নিয়ন্ত্ৰণৰ বাবে প্ৰাকৃতিক পদ্ধতি ব্যৱহাৰ কৰা হয়, যেনে —

  • লেডিবাৰ্ড আৰু মকৰা আদি উপকাৰী পোক
  • নিম ভিত্তিক কীটনাশক
  • ফান্দ আৰু প্ৰাকৃতিক বিকৃতকাৰী

এই পদ্ধতিয়ে পৰিৱেশৰ কোনো ক্ষতি নকৰাকৈ শস্যৰ সুৰক্ষা প্ৰদান কৰে।


অপতৃণ ব্যৱস্থাপনাঃ‌ অপতৃণ নিয়ন্ত্ৰণৰ বাবে অৰাসায়নিক পদ্ধতি যেনে —

  • হাতেৰে অপতৃণ কৰা
  • মালচিং
  • শস্য আৱৰ্তন
  • যান্ত্ৰিক সঁজুলি

খেৰ বা পাতেৰে মাল্চিং কৰিলেও আৰ্দ্ৰতা ৰক্ষা কৰাত সহায় কৰে।


জৈৱ-সাৰৰ ব্যৱহাৰঃ জৈৱ সাৰ হৈছে মাটিৰ উৰ্বৰতা বৃদ্ধি কৰা অণুজীৱ।  উদাহৰণস্বৰূপে —

  • নাইট্ৰজেন স্থিৰ কৰাৰ বাবে ৰাইজ’বিয়াম
  • এজ’ট’বেক্টেৰ
  • মাইক’ৰাইজা

ইহঁতে পুষ্টিকৰ পদাৰ্থৰ উপলব্ধতা বৃদ্ধি কৰে আৰু উদ্ভিদৰ বৃদ্ধিত সহায় কৰে।


সংহত কৃষি ব্যৱস্থাঃ জৈৱিক কৃষিয়ে শস্য, পশুধন, হাঁহ-কুকুৰা, আৰু মীনপালনৰ একত্ৰীকৰণক উৎসাহিত কৰে।  পশুৰ আৱৰ্জনা গোবৰ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়, যাৰ ফলত বন্ধ আৰু বহনক্ষম কৃষি ব্যৱস্থাৰ সৃষ্টি হয়।


জৈৱিক কৃষিৰ সুবিধা

জৈৱিক কৃষিয়ে অসংখ্য সুবিধা প্ৰদান কৰে —

  • পৰিৱেশৰ সুবিধা
  • মাটি আৰু পানীৰ প্ৰদূষণ হ্ৰাস কৰে
  • জৈৱ বৈচিত্ৰ্য সংৰক্ষণ কৰে
  • মাটিৰ উৰ্বৰতা বৃদ্ধি কৰে


স্বাস্থ্য উপকাৰীতা

  • ৰাসায়নিক মুক্ত খাদ্য উৎপাদন কৰে
  • কীটনাশকৰ অৱশিষ্টৰ ফলত হোৱা স্বাস্থ্যজনিত বিপদ হ্ৰাস কৰে


অৰ্থনৈতিক লাভ

  • ব্যয়বহুল ৰাসায়নিক সামগ্ৰীৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীলতা হ্ৰাস কৰে
  • জৈৱিক সামগ্ৰীৰ বাবে বজাৰৰ অধিক মূল্য আনে


বহনক্ষমতা

  • দীৰ্ঘম্যাদী কৃষি উৎপাদনশীলতা নিশ্চিত কৰে
  • ভৱিষ্যত প্ৰজন্মৰ বাবে সম্পদ সুৰক্ষিত কৰে


জৈৱিক কৃষিৰ অসুবিধা

ইয়াৰ সুবিধা থকাৰ পিছতো জৈৱিক কৃষিৰ কিছু সীমাবদ্ধতা আছে—

  • প্ৰাৰম্ভিক বছৰবোৰত শস্যৰ উৎপাদন কম
  • অধিক শ্ৰম আৰু পৰিচালনাৰ প্ৰয়োজন
  • জৈৱিক সামগ্ৰীৰ দাম প্ৰায়ে বেছি হয়
  • প্ৰমাণীকৰণ প্ৰক্ৰিয়া জটিল হ’ব পাৰে


ভাৰতত জৈৱিক কৃষি

ভাৰতবৰ্ষত জৈৱিক কৃষিৰ এক দীৰ্ঘদিনীয়া পৰম্পৰা আছে।  শেহতীয়া বছৰবোৰত চৰকাৰে ইয়াক প্ৰচাৰৰ বাবে কেইবাটাও পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছে, যেনে —

  • পৰম্পৰাগট কৃষি বিকাশ যোজনা (PKVY)
  • জৈৱিক উৎপাদনৰ বাবে ৰাষ্ট্ৰীয় কাৰ্যসূচী (NPOP)
  • উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ বাবে মিছন জৈৱিক মূল্য শৃংখল উন্নয়ন

ছিকিমৰ দৰে ৰাজ্য সম্পূৰ্ণ জৈৱিক হৈ পৰিছে, বহনক্ষম কৃষিৰ বাবে এক আদৰ্শ দাঙি ধৰিছে।


বহনক্ষম উন্নয়নত জৈৱিক কৃষিৰ ভূমিকা

জৈৱিক কৃষিয়ে বহনক্ষম উন্নয়নৰ লক্ষ্যত উপনীত হোৱাত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে —

  • পৰিৱেশ সুৰক্ষা
  • খাদ্য সুৰক্ষা নিশ্চিত কৰা
  • গ্ৰাম্য নিয়োগক প্ৰসাৰ কৰা
  • কৃষকৰ আয়ৰ উন্নতি

ই জলবায়ুৰ প্ৰতি স্থিতিস্থাপক কৃষিক সমৰ্থন কৰে আৰু সেউজ গৃহ গেছৰ নিৰ্গমন হ্ৰাস কৰে।


উপসংহাৰ

জৈৱিক কৃষি হৈছে এক বহনক্ষম আৰু পৰিৱেশ অনুকূল কৃষি পদ্ধতি যিয়ে খাদ্য উৎপাদন আৰু পৰিৱেশ সুৰক্ষাৰ মাজত ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰে। প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰী ব্যৱহাৰ কৰি আৰু পৰিৱেশগত সমন্বয় বজাই ৰাখি জৈৱিক কৃষিয়ে সুস্থ মাটি, পুষ্টিকৰ খাদ্য, আৰু সুৰক্ষিত পৰিৱেশ নিশ্চিত কৰে। যদিও ই কম উৎপাদন আৰু অধিক খৰচৰ দৰে প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হৈছে, তথাপিও ইয়াৰ দীৰ্ঘম্যাদী সুবিধাই অসুবিধাতকৈ বহু বেছি। সঠিক চৰকাৰী সমৰ্থন, সজাগতা, আৰু বৈজ্ঞানিক গৱেষণাৰ দ্বাৰা জৈৱিক কৃষিয়ে কৃষি আৰু মানৱতাৰ বহনক্ষম ভৱিষ্যত নিশ্চিত কৰাত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিব পাৰে।


সহায়কঃ মোৰ এই প্রকল্পটি প্ৰস্তুত কৰিবলৈ মই কেইবাপ্রকাৰৰ সহায় লবলগীয়া হ’ল যেনে —

১।‌ ইন্টাৰনেট

২। পাঠ্যপুথি 

৩।‌ edunation19


No comments:

Post a Comment

Kindly donnot paste any SPAM link. Thank you very much for reading, Happy learning.