Class 10 General Science Common Question for HSLC 2026

Class 10 General Science Common Question for HSLC 2026: Which question is most repeated in science class 10 ? Is the HSLC exam hard or easy in 2026 ? What are the important chapters of science class 10 for board exam 2026 ? What are the most important topics in science class 10 ?. Here you can avail Class 10 General Science Common Question for HSLC 2026.

Which question is most repeated in science class 10 ?

For HSLC Class 10 General Science in 2026, expect questions on core topics such as Chemical Reactions and Equations, Acids, Bases and Salts, Life Processes, Control and Coordination, Heredity and Evolution, Light - Reflection and Refraction, Electricity, and Magnetic Effects of Electric Current, according to ASSEB new question pattern these topics are consistently highlighted as important for the exam. 

Key Topics and Concepts:

Chemical Reactions and Equations: Understanding different types of chemical reactions, balancing equations, and the concepts of oxidation and reduction. 

Acids, Bases, and Salts: Identifying acids, bases, and salts, understanding their properties, and the concept of pH. 

Life Processes: Studying the essential life processes in living organisms, including nutrition, respiration, transportation, and excretion. 

Control and Coordination: Learning about the nervous system, endocrine system, and the coordination of various bodily functions. 

Heredity and Evolution: Understanding the principles of heredity, including Mendelian genetics, and the concept of evolution. 

Light - Reflection and Refraction: Exploring the laws of reflection and refraction, properties of lenses and mirrors, and the formation of images. 

Electricity: Understanding concepts like electric current, voltage, resistance, Ohm's law, and the heating effect of electric current. 

Magnetic Effects of Electric Current: Exploring the relationship between electricity and magnetism, including electromagnets and electric motors. 

What are the important chapters of science class 10 for board exam 2026 ?

HSLC 2026 ৰ বাবে  দশম শ্ৰেণীৰ সাধাৰণ বিজ্ঞানৰ বাবে ৰাসায়নিক বিক্ৰিয়া আৰু সমীকৰণ, এছিড ক্ষাৰক আৰু লৱণ, জীৱন প্ৰক্ৰিয়া, নিয়ন্ত্ৰণ আৰু সমন্বয়, বংশগতি আৰু ক্ৰমবিকাশ, পোহৰ-প্ৰতিফলন আৰু প্ৰতিসৰণ, বিদ্যুৎ, আৰু বৈদ্যুতিক প্ৰবাহৰ চুম্বকীয় প্ৰভাৱ আদি মূল বিষয়সমূহৰ ওপৰত প্ৰশ্ন আশা কৰিব পাৰি, ASSEB নতুন প্ৰশ্নৰ আৰ্হি অনুসৰি পৰীক্ষাৰ বাবে এই বিষয়সমূহ অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। 

মূল বিষয় আৰু ধাৰণাঃ

ৰাসায়নিক বিক্ৰিয়া আৰু সমীকৰণঃ বিভিন্ন ধৰণৰ ৰাসায়নিক বিক্ৰিয়া বুজি পোৱা, সমীকৰণৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰা, আৰু অক্সিডেচন আৰু হ্ৰাসৰ ধাৰণা।

এছিড ক্ষাৰক আৰু লৱণঃ এচিড, ক্ষাৰক আৰু লৱণ চিনাক্ত কৰা, ইয়াৰ ধৰ্ম বুজি পোৱা, আৰু pH ৰ ধাৰণা। 

জীৱন প্ৰক্ৰিয়াঃ‌ পুষ্টি, শ্বাস-প্ৰশ্বাস, পৰিবহণ, আৰু নিষ্কাশনকে ধৰি জীৱিত জীৱৰ প্ৰয়োজনীয় জীৱন প্ৰক্ৰিয়াসমূহৰ অধ্যয়ন। 

নিয়ন্ত্ৰণ আৰু সমন্বয়ঃ‌ স্নায়ুতন্ত্ৰ, অন্তঃস্ৰাৱী তন্ত্ৰ, শৰীৰৰ বিভিন্ন কাৰ্য্যৰ সমন্বয়ৰ বিষয়ে জানিব পৰা। 

বংশগতি আৰু ক্ৰমবিকাশঃ মেণ্ডেলিয়ান জিনীয় বিজ্ঞানকে ধৰি বংশগততাৰ নীতি আৰু বিৱৰ্তনৰ ধাৰণা বুজি পোৱা। 

পোহৰ-প্ৰতিফলন আৰু প্ৰতিসৰণঃ প্ৰতিফলন আৰু বিবৰ্তনৰ নিয়ম, লেন্স আৰু দাপোনৰ ধৰ্ম, আৰু ছবিৰ গঠন অন্বেষণ কৰা। 

বিদ্যুৎঃ বৈদ্যুতিক প্ৰবাহ, ভল্টেজ, ৰেজিষ্টেন্স, ওমৰ নিয়ম, আৰু বৈদ্যুতিক প্ৰবাহৰ উত্তাপন প্ৰভাৱৰ দৰে ধাৰণা বুজি পোৱা। 

বিদ্যুৎ-প্ৰবাহৰ চুম্বকীয় ক্রিয়াঃ বিদ্যুৎচুম্বক আৰু বৈদ্যুতিক মটৰকে ধৰি বিদ্যুৎ আৰু চুম্বকত্বৰ মাজৰ সম্পৰ্ক অন্বেষণ কৰা। 

Class 10 Science Common Question for HSLC 2026 Assamese Medium 

১। পৰমাণু এটাৰ ইলেকট্রনীয় বিন্যাস আধুনিক পর্যাবৃত্ত তালিকাত তাৰ স্থানৰ সৈতে কিদৰে জড়িত হৈ আছে।

উত্তৰঃ আধুনিক পৰ্য্যবৃত্ত তালিকাত মৌল এটাৰ পৰমাণু ক্ৰমাংক আৰু ইলেকট্রনীয় বিন্যাসে মৌলটো কোনটো বগত থাকিব তাৰ অৱস্থানৰ সম্ভেদ পােৱা যায়।

উদাহৰণস্বৰূপে—ছডিয়ামৰ ইলেকট্রনীয় বিন্যাস 2.8.1 গতিকে ইয়াৰ যােজক কক্ষত 1 টা মাত্র ইলেকট্রন থাকে বাবে 1 নং বৰ্গত অবস্থিত। ইয়াৰ মুঠ কক্ষ সংখ্যা 3টা গতিকে ইয়াৰ পর্যায় হ’ব তৃতীয়।

২। নিউলেণ্ডৰ অষ্টক সূত্ৰৰ সীমাবদ্ধতা কি কি আছিল ?

উত্তৰঃ নিউলেগুছৰ অষ্টক নিয়মটোৰ সীমাবদ্ধতা

(ক) নিউলেণ্ডছৰ অষ্টক নিয়মটো কেবল মাত্র কেলছিয়াম পর্যন্তহে প্রযােজ্য।

(খ) নিউলেণ্ডছৰ তালিকাত কেতিয়াবা দুটা মৌল একেটা স্থানতে প্রতিষ্ঠা কৰিছিল। ধৰ্মৰ মিল নথকা মৌলবােৰ একেটা স্তম্ভতে ৰাখিছিল।

(গ) নিষ্ক্রিয় গেছৰ বাবে নিউলেণ্ডছৰ অষ্টক নীতি প্রযােজ্য নহয়।

৩। মানুহকে ধৰি অন্যান্য বহুকোষীয় জীৱৰ বাবে লাগতিয়াল অক্সিজেন কেবল ব্যাপন প্রক্রিয়াৰে আহৰণ কৰি লােৱাটো কিয় পর্যাপ্ত নহয় ?

উত্তৰঃ বহুকোষীয় জীৱৰ সকলো কোষ প্রত্যক্ষভাৱে পৰিৱেশৰ সংস্পর্শত নাথাকে, কাৰণ এই জীৱৰ বাহিৰৰ আৱৰণ মৃত কোষৰ দ্বাৰা গঠিত। সেয়েহে সাধাৰণ ব্যাপন প্রক্রিয়াৰে পর্যাপ্ত অক্সিজেন আহৰণ কৰা সম্ভৱ নহয়। কোষৰ পৰা কোষলৈ ব্যাপন অতি লেহেমীয়া হোৱাৰ বাবে, জীৱৰ প্রয়োজনীয় অক্সিজেন কেবল এই প্রক্রিয়াৰে পূৰণ কৰাটো অপৰ্যাপ্ত।

৪। আমি কিহৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি কোনাে এটা জীৱ জীৱিত নে মৃত তাক ঠাৱৰ কৰিম ?

উত্তৰঃ (ক) জীৱৰ লৰচৰ কৰাৰ ক্ষমতাৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি, কাৰণ চলন জীৱৰ মুখ্য বৈশিষ্ট্য।

(খ) খাদ্য জাৰণৰ বাবে অক্সিজেন আহৰণ।

(গ) বৃদ্ধি, বিকাশ আৰু প্রজননৰ ক্ষমতা।

(ঘ) ৰেচন ক্রিয়া সম্পন্ন কৰাৰ ক্ষমতা।

৫। উদ্ভিদৰ দেহত পানী আৰু খনিজ লৱণ কেনেদৰে। পৰিবহণ হয় ?

উত্তৰঃ জাইলেম কলাৰ নলিকা আৰু ট্রেকাইডে শিপা, কাণ্ড আৰু পাতৰ মাজত সংবহন সৃষ্টি কৰি পানী পৰিবহণ কৰে। শিপাই মাটিৰ পৰা আয়ন শোষণ কৰে, যাৰ ফলত আয়নৰ গাঢ়তাৰ তাৰতম্য হয় আৰু পানী শোষিত হয়। বাষ্পমোচনে পানী আৰু খনিজ লৱণ শিপাৰ পৰা পাতলৈ উর্ধ্বমুখী গতিত সহায় কৰে।

৬। উদ্ভিদৰ দেহত খাদ্যৰ কেনেদৰে সংবহণ ঘটে ?

উত্তৰঃ সালোক সংশ্লেষণত উৎপন্ন দ্রবণীয় পদার্থৰ পৰিবহণক খাদ্য সংবহন বোলে। ফ্ল’ৱেম কলাৰ মাধ্যমে খাদ্য উর্ধ্বমুখী আৰু অধোমুখী দিশত সংবহন হয়। শর্কৰা ফ্ল’ৱেমত স্থানান্তৰ হ’লে ATPৰ শক্তি ব্যৱহাৰ কৰে, যাৰ ফলত আসৃতি চাপ বাঢ়ি পানী গতি কৰে আৰু খাদ্য প্রয়োজনীয় অংগলৈ যায়।

৭। মানুহৰ দেহত সংঘটিত দ্বৈত ৰক্ত সংবহন তন্ত্ৰটো বর্ণনা কৰা। ইয়াৰ প্রয়ােজন কি ?

উত্তৰঃ মানুহৰ তেজৰ দ্বৈত সংবহনে হৃদযন্ত্রৰ মাজেৰে দুটা চক্রত চলাচল কৰে। দেহৰ অক্সিজেনবিহীন তেজ সোঁ অলিন্দত প্ৰৱেশ কৰে, সোঁ নিলয়ৰ পৰা হাওঁফাওঁলৈ যায়, তাত অক্সিজেনযুক্ত হয়।এই তেজ বাওঁ অলিন্দ আৰু নিলয়ৰ মাধ্যমে দেহৰ সকলো অংশলৈ প্ৰবাহিত হয়।

প্রয়োজন: তেজে হৰম’ন, এনজাইম, এন্টিবডি পৰিবহণ কৰে, কোষলৈ খাদ্য-অক্সিজেন যোগায়, আৰু CO₂ ও বর্জ্য নিষ্কাশন অংগলৈ পঠিয়ায়।

৮। জাইলেম আৰু ফ্লৱেম দ্ৰৱ্যৰ পৰিবহণৰ পার্থক্যবােৰ কি কি ?

উত্তৰঃ (ক) জাইলেমে মাটিৰ পৰা পানী আৰু খনিজ লৱণ পৰিবহণ কৰে; ফ্ল’ৱেমে প্রস্তুত খাদ্য উদ্ভিদৰ অংগলৈ লয়।

(খ) জাইলেমত পৰিবহণ উর্ধ্বমুখী; ফ্ল’ৱেমত উর্ধ্বমুখী আৰু নিম্নমুখী।

(গ) জাইলেমত শক্তিৰ প্রয়োজন নাই; ফ্ল’ৱেমত ATPৰ শক্তি লাগে।

৯। হাওঁফাওঁৰ বায়ুকোষ আৰু নেফ্রনৰ গঠন আৰু কাৰ্যৰ মাজত ‘তুলনা কৰা।

উত্তৰঃ (ক) বায়ুকোষ বায়ুমোনাৰ দৰে; নেফ্রন কাপ সদৃশ পাকখোৱা নলী।

(খ) বায়ুকোষ হাওঁফাওঁত; নেফ্রন বৃক্কত।

(গ) বায়ুকোষত ব্যাপনে গেছ বিনিময়; নেফ্রনত চাপৰ পার্থক্যে পদার্থ বিনিময়।

Class 10 Science Common Question for HSLC 2026 PDF download 

১০। খাদ্যৰ পাচনত যকৃতৰ ভূমিকা কি আলােচনা কৰা।

উত্তৰঃ যকৃৎ উদৰগহ্বৰৰ ওপৰত থকা বৃহৎ পাচক গ্রন্থি। ই পিত্তৰস প্রস্তুত কৰে, যি পিত্তথলীত জমা হৈ ক্ষুদ্রান্ত্রৰ ডু’ৱ’ডেনামত মিহলি হয়। পিত্তৰস ক্ষারীয় হোৱাৰ বাবে এছিডযুক্ত খাদ্য প্রশমিত কৰে। যকৃতে গ্লুক’জক গ্লাইক’জেনলৈ ৰূপান্তৰ কৰি জমা কৰে আৰু বিষাক্ত এম’নিয়াক ইউৰিয়ালৈ পৰিৱৰ্তন কৰে।

১১। কিম্বন কাক বােলে ? ই কেইপ্রকাৰৰ ?

উত্তৰঃ কোষীয় শ্বসনৰ প্রথম পর্যায়ৰ গ্লাইক’লাইছিছত অক্সিজেন অবিহনে গ্লুক’জ পাইৰুভেট এছিড আৰু সামান্য শক্তিত পৰিণত হয়। অবাত শ্বসনত পাইৰুভেট ইথাইল এলক’হল বা লেক্টিক এছিডলৈ ৰূপান্তৰিত হয়, তাক কিম্বন বোলে।

প্রকাৰ: সুৰা কিম্বন আৰু লেক্টিক এছিড কিম্বন।

১২। দুটা প্রজাতিৰ মাজত বিবর্তন সম্পর্ক স্থাপন কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ হােৱা চাৰিত্রিক বৈশিষ্ট্য এটাৰ উদাহৰণ দিয়া।

উত্তৰঃ আমি ভেঁকুলী, মানুহৰ হাত, চৰাইৰ ডেউকাৰ গঠনৰ মাজত মিল থকা দেখা পাওঁ। পৰিৱেশৰ লগত নিজক খাপ খুৱাই ৰখাৰ বাবে এইবােৰৰ বিশেষ বিশেষ পৰিৱর্তন হয়। এই সমসংস্থ অংগবােৰে ইয়াকে প্রমাণ কৰে যে এই প্রজাতিবােৰৰ পূৰ্বপুৰুষসকল একে আছিল আৰু কেৱল জৈৱ ৰূপান্তৰৰ বাবেহে ইহঁতৰ ৰূপান্তৰ ঘটিছে।

১৩। বিবর্তন প্রক্রিয়াত জীৱাশ্মৰ গুৰুত্ব সম্বন্ধে ব্যাখ্যা।

উত্তৰঃ গেছীয় শিলাভৰৰ মাজত জীৱাশ্ম পােৱা যায়। জীৱাশ্মবােৰে কোনাে এক নির্দিষ্ট অতীতৰ সাক্ষ্য বহন কৰে। জীৱাশ্মবোেৰৰ বয়সৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি বিভিন্ন যুগত যে জীৱৰ পৰিৱৰ্তন হৈছে তাক জানিব পাৰি আৰু জীৱৰ ক্রমঃবিকাশ অতি সহজে অনুমান কৰিব পাৰি। ডেচিং পদ্ধতিৰে জীৱাশ্মৰ বয়স নিৰূপণ কৰিব পাৰি।

১৪। কেনেকৈ পিতৃ পুৰুষ আৰু মাতৃ পুৰুষ সমান জিনীয় অৱদান অপত্য জনুলৈ হস্তান্তৰ কৰে ?

উত্তৰঃ মানুহৰ সকলােবােৰ ক্ৰম’জ’ম যােৰ লাগি নাথাকে। ইয়াৰ প্ৰায়বােৰ ক্ৰম’জ’মেই মাতৃ আৰু পিতৃ দেহৰ পৰা অহা। মানুহৰ ক্ষেত্ৰত তেনেকুৱা ২২ যােৰ ক্ৰমজম থাকে। যাৰে আধা মাতৃ আৰু আধা পিতৃ দেহৰ পৰা অহা। এইবােৰৰ ভিতৰত এযােৰ যৌন ক্ৰমজম থাকে যিয়ে সম্পূর্ণ যােৰ গঠন নকৰে। মিলনৰ সময়ত শুক্রাণু আৰু ডিম্বাণুৰ মিলনত অপত্য কোষৰ সৃষ্টি হয়। ইয়াত পিতৃ আৰু মাতৃ দেহৰ পৰা ২৩ যােৰকৈ ক্ৰমজম আহে।

১৫। কোনাে এটা প্ৰজাতিৰ জীৱক ভিন্নতাইহে আবাদীত জীয়াই থাকিবৰ বাবে সুবিধা কৰি তােলে ? এই উক্তিৰ সৈতে একমতনে? যদি হয় কিয় আৰু যদি নহয় কিয় ?

উত্তৰঃ প্ৰকাৰণৰ দ্বাৰা জীৱই ইয়াৰ পাশ্বৱর্তী পৰিৱেশৰ লগত নিজকে খাপ খুৱাই চলিব পাৰে। উদাহৰণস্বৰূপে, যিবােৰ বেক্টেৰিয়াই প্ৰকৰণৰ জৰিয়তে তাপ প্ৰতিৰােধী ক্ষমতা সৃষ্টি কৰে সেইবােৰে অতি বেছি তাপতো ই জীয়াই থাকিব পাৰে। গতিকে, জীৱই জীয়াই থাকিবলৈ হ’লে ভিন্নতাই যথেষ্ট সহায় কৰে।

১৬। বংশগতি কাক বােলে ? বংশগতিৰ পিতৃ বুলি কাক জনা যায় ?

উত্তৰঃ যি প্রক্রিয়াৰ দ্বাৰা পিতৃ-মাতৃৰ চাৰিত্রিক বৈশিষ্ট্য অপৰিৱর্তিতভাৱে পৰৱৰ্তী জনুলৈ সঞ্চালন হয় তার্ক বংশগতি বােলে। বংশগতিৰ পিতৃ বুলি গ্রেগ’ৰ জোহান মেণ্ডেলক কোৱা হয়।

১৭। জিনক বংশগতি চৰিত্ৰৰ বাহক বুলি কোৱা হয় ব্যাখ্যা কৰা।

উত্তৰঃ ডি, এন, এ.ৰ একোটা অনু দুডাল পৰস্পৰে পাক খাই থকা নিউক্লিঅটাইডৰ শিকলিৰে গঠিত। ডি. এন. এ. ক্ৰমজমত থাকে বাবে জিনাে ক্রম’জ’মত থাকে। জননকোষ গঠনৰ সময়ত ক্রম’জ’মবােৰে জিনবােৰ জননকোষলৈ কঢ়িয়াই লৈ যায়। পিছত জননকোষৰ নিযেচনৰ সময়ত পিতৃ-মাতৃৰ জিনবােৰ ক্ৰম’জ’মৰ দ্বাৰা অপত্য জনুলৈ স্থানান্তৰিত হয়। জিনে পিতৃ-মাতৃৰ চৰিত্ৰ পৰৱৰ্তী প্রজন্মলৈ জন্মসূত্রে কঢ়িয়াই নিয়ে। সেইবাবে ক্রম’জ’মক জিনৰ বংশগতি চৰিত্ৰৰ বাহক বুলি কোৱা হয়।

১৮। জীৱ জীৱন কালত আর্জিত চৰিত্ৰবিলাকৰ তাৰ সতি সন্ততিলৈ কিয় বংশানুক্রমিক প্রবাহ নঘটে ?

উত্তৰঃ জীৱই জীৱন কালত আর্জিত চৰিত্ৰবিলাক সাধাৰণতে সাংগঠনিক আৰু আচৰণগত হয় যিবােৰ পৰিৱেশ, ৰােগ, ব্যৱহাৰ বা অনুশীলনজনিত কাৰণত হয়। দৈহিক কলাত প্রস্ফুটিত হােৱা চাৰিত্রিক বৈশিষ্ট্যবোেৰ জননকোষৰ ডি এন এলৈ গতি নকৰে। এনে চাৰিত্রিক বৈশিষ্ট্যবােৰ জীৱৰ মৃত্যুৰ লগে লগে নষ্ট হয়। সেইবাবে আর্জিত চৰিত্ৰবােৰ যেনে বুদ্ধিমত্তা পিছৰ প্ৰজন্মলৈ প্রবাহিত নহয়।

১৯। বংশগতি বিজ্ঞানৰ দিশৰ পৰা জীৱিত বাঘৰ সংখ্যা ক্রমে হ্রাস পাই গৈ থকাটো কিয় চিন্তিত বিষয় বুলি ভাৱা ?

উত্তৰঃ বাঘৰ সংখ্যা হ্রাস হােৱাৰ কাৰণ হ’ল এনে প্রজাতিৰ কিছু সংখ্যক জীৱৰ মাজত ক্রমাগতভাৱে ঘটি থকা প্রজনন প্রক্রিয়াৰ বাবে চৰিত্ৰসমূহৰ গুণগত মানৰ হ্রাস হয়। ফলত পৰিৱেশৰ লগত খাপ খাই ইহঁতে জীয়াই থকাৰ ক্ষমতা হেৰুৱায়। তদুপৰি জীৱবিধ জীয়াই থাকি বংশবৃদ্ধি কৰি থাকিবলৈ প্রয়ােজন হােৱা প্ৰকাৰণৰ অভাৱ ঘটে। কম সংখ্যক বাঘ চিকাৰীৰ পৰা বাচি থকাটো এটা চিন্তাৰ বিষয়।

Class 10 General Science Common Question for Hslc 2026 pdf | Class 10 General Science Common Question for HSLC 2026 MCQ

২০। বিৱৰ্তন আৰু শ্রেণীবিভাজনৰ অধ্যয়ন কেনেকৈ পৰস্পৰে পৰস্পৰৰ লগত সংযােগ হৈ আছে ?

উত্তৰঃ বিৱৰ্তন হৈছে জীৱৰ প্ৰাকৃতিক নির্বাচন তথা জিনীয় পৰিৱৰ্তন আদিৰ ফলত বহুকেইটা প্ৰজন্মৰ মাজেদি পাৰ হৈ যােৱা জীৱ এটাৰ চাৰিত্ৰিক পৰিৱৰ্তন। শ্রেণীবিভাজন মূলত জীৱৰ মৌলিক চাৰিত্ৰিক বৈশিষ্ট্যৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি কৰা কিছুমান ভাগ। যিবিলাক জীৱৰ চাৰিত্রিক বৈশিষ্ট্য প্রায় একেধৰণৰ, তেনেবােৰ জীৱৰ পূৰ্বপুৰুষ একে বুলি ঠাৱৰ কৰা যায়।

২১। স্বপৰাগযােগ ঘটা উদ্ভিদৰ প্ৰজাতিকৰণৰ বাবে ভৌগােলিকভাৱে পৃথকীকৰণ হৈ থকা অৱস্থাটো প্ৰধান কাৰক হ’ব পাৰেনে ? যদি পাৰে কিয় পাৰে আৰু যদি নােৱাৰে কিয় নােৱাৰে ?

উত্তৰঃ কাৰক হ’ব নােৱাৰে। কাৰণ, এই প্রক্রিয়াত এটা জীৱই আন এটা জীৱৰ ওপৰত প্ৰজননৰ বাবে নিৰ্ভৰশীল নহয়। উদাহৰণ হিচাপে স্ব-পৰাগযােগ ঘটা মটৰমাহৰ ক্ষেত্ৰত ভৌগােলিক পৃথকীকৰণে প্ৰভাৱ নেপেলায়।

২২। অযৌন প্রক্রিয়াৰে বংশবিস্তাৰ কৰা জীৱৰ মাজত প্রজাতিকৰণৰ বাবে ভৌগােলিকভাৱে পৃথকীকৰণ হৈ থকা অৱস্থাত প্রধান কাৰক হ’ব পাৰেনে ? যদি পাৰে কিয় পাৰে আৰু যদি নােৱাৰে কিয় নােৱাৰে ?

উত্তৰঃ নােৱাৰে। অযৌন প্রজননকাৰী জীৱৰ মাজত জিনৰ পুনৰবিন্যাস নহয়। সেইবাবে সিহঁতৰ মাজত প্ৰকাৰণ হ’লে সেইবােৰ সকলাে পিছৰ জীৱবােৰৰ মাজত বিস্তাৰিত হৈ পৰে। ভৌগােলিকভাৱে পৃথকীকৰণ হৈ থকা অৱস্থাত যৌন প্রজননকাৰী জীৱৰহে প্ৰজাতিকৰণ হ’ব পাৰে। অযৌন প্রজননকাৰী জীৱৰ ক্ষেত্ৰত নহয়।

২৩। এটা অধ্যয়নৰ পৰা দেখা গ’ল যে পাতল বৰণৰ চকুৰ ল’ৰা-ছােৱালীৰ মাক-দেউতাকৰ চকুৰ বৰণাে পাতল ৰঙৰ হয়। ইয়াৰ ভিত্তিত চকুৰ পাতলৰঙটো প্ৰভাৱী নে অপ্ৰভাৱী চৰিত্ৰ সেইবিষয়ে মতামত দিব পাৰিবানে ? যদি পাৰি কিয় আৰু যদি নােৱাৰি কিয় ?

উত্তৰঃ পাতল ৰঙৰ চকুৰ পিতৃ-মাতৃৰ শিশুৰ চকুৰ ৰঙ পাতল হ’লেও ইয়াক প্ৰভাৱী নে অপ্ৰভাৱী তাক ঠাৱৰ কৰা নাযায়। যিহেতু মাক দেউতাক আৰু শিশু সকলােৰে চকুৰ ৰং পাতল, গতিকে এই ক্ষেত্ৰত চাৰিত্রিক বৈশিষ্ট্য প্রতিফলিত হ’ব আৰু পৰাহত ক্রম’জম লগ লাগে । এই ক্ষেত্ৰত মাক-দেউতাক বিশুদ্ধ লক্ষণযুক্ত হােৱাৰ লগতে শিশুও বিশুদ্ধ লক্ষণযুক্ত হয়। যদি পাতল ৰঙৰ চকু প্ৰভাৱী হয় তেন্তে কিছুমান শিশুৰ চকুৰ ৰং বেলেগ হ’ব পাৰে।

২৪। উদাহৰণসহ সমসংস্থ আৰু সমবৃত্তিক অংগৰ বিষয়ে ব্যাখ্যা কৰা।

উত্তৰঃ যিবিলাক অংগৰ উৎপত্তি আৰু গঠন প্রায় একে, কিন্তু কাৰ্যৰ ফালৰপৰা ভিন্ন তেনেবােৰ অংগক সমসংস্থ অংগ বােলে। যেনে- ভেকুলীৰ আগ ঠেং, চৰাইৰ ডেউকা, বাদুলিৰ ডেউকা, বান্দৰৰ আগ ঠেং মানুহৰ হাত আদি। যিবােৰ অংগৰ উৎপত্তি আৰু গঠন বেলেগ হলেও সেইবােৰে একে কার্য সমাধা কৰে সেইবােৰ অংগক সমবৃত্তি অংগ বােলে। যেনে– চৰাইৰ ডেউকা, পখিলাৰ পাখি আদি।

২৫। কি স্বাক্ষৰৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি অজৈৱিক পদাৰ্থৰ পৰা জীৱ উৎপত্তি হৈছে বুলি ভাবিব পাৰি ?

উত্তৰঃ পৃথিৱীত জীৱৰ জন্ম সৰল অজৈব অণুৰ পৰাই আৰম্ভ হৈ পিছৰ জীৱনত প্রয়ােজনীয় জৈব অণুলৈ ৰূপান্তৰিত হৈছিল। ৰাসায়নিক সংশ্লেষণৰ ফলত আদিম যুগত জীব সৃষ্টি হৈছিল। এমনিয়া, মিথেন আৰু হাইড্রজেন ছালফাইড পানীত 100°C উষ্ণতাত তাৰ মাজেৰে পােহৰৰ ৰশ্মি পাৰ হৈ যাবলৈ দিয়াত মিথেন প্রায় 15% কার্বনৰ সৰল অণু এমিন এছিডলৈ ৰূপান্তৰিত হয় আৰু প্ৰটিন অণু গঠন কৰে। ইয়াৰ পৰা প্ৰমাণ কৰিব পাৰি যে, জীৱৰ উৎপত্তি অজৈব অণুৰ পৰাই হৈছিল। এইদৰে শকৰা, প্ৰটিন নিউক্লিক এছিড আদি জৈবযৌগৰ সংমিশ্রণ আদি ভাইৰাচৰ নিচিনা নিউক্লিয় প্রটিন কণিকাৰ সৃষ্টি হয়।

২৬। অযৌন প্রক্রিয়াতকৈ যৌন প্রজনন প্রক্রিয়াৰ দ্বাৰা বেছি বিকাশসহ ভিন্নতা সৃষ্টি হয় কেনেকৈ ব্যাখ্যা কৰা ? ই বিবর্তনত কেনেদৰে প্ৰভাৱ পেলায় ?

উত্তৰঃ প্ৰকাৰণ অযৌন প্রজননতকৈ যৌন প্রজননত বেছি পৰিলক্ষিত হয়। অযৌন প্রজননতকৈ যৌন প্রজননত বেছি বিকাশসহ ভিন্নতা সৃষ্টি হয় । এনে প্ৰজননত অপত্য জনুন সৃষ্টি কৰিব পৰা দুটা জীৱৰ প্ৰয়ােজন হয়। এই অপত্য জনুই পিতৃ-মাতৃৰ চাৰিত্রিক বৈশিষ্ট্য লাভ কৰে। অযৌন প্রজননত মাত্ৰ এটা জীৱইহে অংশগ্রহণ কৰে। ইয়াত যি প্ৰকাৰণৰ সৃষ্টি হয় সেয়া ডি, এন, এ.ৰ। প্রতিলিপিকৰণৰ ফলতহে হয়। ই বিৱৰ্তনত তলত দিয়া ধৰণে প্ৰভাৱ পেলায়

(ক) পৰিৱেশৰ সৈতে জীবক খাপ খুৱাই ৰখাত সহায় কৰে।

(খ) প্রজাতিবিধৰ জীয়াই থকাৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি কৰে।