HS 1st Year Logic and Philosophy Chapter 1 Common MCQ for HS 2026

HS 1st Year Logic and Philosophy Chapter 1 Common MCQ for HS 2026: Logic (তর্কবিজ্ঞান) is the chapter 1 from class 11 Logic and Philosophy NCERT. Here you can avail HS 1st Year Logic and Philosophy Chapter 1 Common MCQ for HS 2026.

Class 11 Logic and Philosophy Chapter 1 Common MCQ for HS 2026 | HS 1st Year Logic and Philosophy Chapter 1 Important MCQ for HS 2026

1. In what main categories can knowledge be divided ?

    জ্ঞানক প্রধানকৈ কেইটা ভাগত ভগাব পাৰি ?

(a) Two (দুটা)

(b) Three (তিনিটা) 

(c) Four (চাৰিটা)

(d) Five (পাঁচটা)

Ans: (a) Two (দুটা)

2. What is the basis of art ?

     কলাবিদ্যাৰ ভিত্তি কি ?

(a) Science (বিজ্ঞান)

(b) Assumption (অনুমান)

(c) Habit (অভ্যাস)

(d) Thought (চিন্তা)

Ans: (a) Science (বিজ্ঞান)

3. What is the main topic of discussion in logic ?

     তর্কবিজ্ঞানৰ মুখ্য আলোচ্যৰ বিষয় কি ?

(a) Words (শব্দ)

(b) Assumption (অনুমান)

(c) Extrinsic (বাহ্যপ্রত্যক্ষ)

(d) Introspection (অন্তপ্রত্যক্ষ)

Ans: (b) Assumption (অনুমান)

4. What kind of science is psychology ?

     মনোবিজ্ঞান কি ধৰণৰ বিজ্ঞান ?

(a) Idealistic science (আদর্শনিষ্ঠ বিজ্ঞান)

(b) Subjective science (বিষয়নিষ্ঠ বিজ্ঞান)

(c) Stylized science (শৈলীবদ্ধ বিজ্ঞান)

(d) Speculative science (অনুমানমূলক বিজ্ঞান)

Ans: (b) Subjective science (বিষয়নিষ্ঠ বিজ্ঞান)

5. What is the other name for pure logic ?

     বিশুদ্ধ তর্কবিজ্ঞানৰ আন এটা নাম কি ?

(a) Objective logic (বস্তুনিষ্ঠ তর্কবিজ্ঞান)

(b) Applied logic (প্রয়োগিক তর্কবিজ্ঞান)

(c) Deductive logic (অনুমানযুক্ত তর্কবিজ্ঞান)

(d) Logical logic (সংগতিপূর্ণ তর্কবিজ্ঞান) 

Ans: (d) Logical logic (সংগতিপূর্ণ তর্কবিজ্ঞান)

6. Logic is concerned with both truth:

    যুক্তি দুয়োটা সত্যৰ সৈতে জড়িত:

(a) Formal truth (আনুষ্ঠানিক সত্য)

(b) Material truth (বস্তুগত সত্য)

(c) Both (a) and (b) ((a) আৰু (b) দুয়োটা)

(d) None of the above (ওপৰৰ কোনোটোরেই নহয়)

Ans: (c) Both (a) and (b) ((a) আৰু (b) দুয়োটা)

7. In reasoning, what are the premises ?

    যুক্তিৰ ক্ষেত্ৰত চৰ্তবোৰ কি কি ?

(a) Something known (অজ্ঞাত কোনো এটা)

(b) Unknown facts (অজ্ঞাত তথ্য)

(c) Argument (যুক্তি)

(d) Data (তথ্য)

Ans: (a) Something known (অজ্ঞাত কোনো এটা)

8. In which knowledge is error or mistake possible ?

    কোনটো জ্ঞানত ত্রুটি বা ভুল-ভ্রান্তি সম্ভৱ ?

(a) Direct knowledge (প্রত্যক্ষ জ্ঞান)

(b) Intuitive knowledge (অন্তপ্রত্যক্ষ প্রান)

(c) Indirect knowledge (পৰোক্ষ জ্ঞান)

(d) Extrinsic knowledge (বাহ্যপ্রত্যক্ষ জ্ঞান)

Ans: (c) Indirect knowledge (পৰোক্ষ জ্ঞান)

9. The Which truth is called a formal truth ?

     কোনটো সত্যতাক আকাৰগত সত্যতা বোলে ?

(a) Corresponding thought (সংগতিপূর্ণ চিন্তা)

(b) Size of thought (চিন্তাৰ আকাৰ)

(c) Elements of thought (চিন্তাৰ উপাদান)

(d) Real-world situations (বাস্তৱ জগতৰ পৰিস্থিতি)

Ans: (a) Coherent thinking (সংগতিপূর্ণ চিন্তা)

Hs 1st Year Logic And Philosophy Chapter 1 MCQ | Hs 1st year Logic And Philosophy Chapter 1 Question Answer

10. Which logic emphasizes the objective truth of decisions ?

    কোনটো তর্কবিজ্ঞান সিদ্ধান্তৰ বস্তুগত সত্যতাৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়ে ?

(a) Logical reasoning (আকাৰনিষ্ঠ তর্কবিজ্ঞান)

(b) Pure logic (বিশুদ্ধ তর্কবিজ্ঞান)

(c) Objective logic (বস্তুনিষ্ঠ তর্কবিজ্ঞান)

(d) The science of logic (আকৰনিষ্ঠ তর্কবিজ্ঞান)

Ans: (c) Objective logic (বস্তুনিষ্ঠ তর্কবিজ্ঞান)

11. Which science judges the value of subject matter by ideals ?

      কোনটো বিজ্ঞানে আদর্শক মাপকাঠী হিচাপে লৈ বিষয়বস্তুৰ মূল্য বিচাৰ কৰে ?

(a) Ethics (নীতিবিজ্ঞান)

(b) Physics (পদার্থবিজ্ঞান)

(c) Psychology (মনোবিজ্ঞান)

(d) Botany (উদ্ভিদবিজ্ঞান)

Ans: (a) Ethics (নীতিবিজ্ঞান)

12. What is the subject of logic ?

      তর্কবিজ্ঞানৰ আলোচ্য বিষয় কি ?

(a) The basic process of thought (চিন্তাৰ মূল প্রক্রিয়া)

(b) Inference and Reasoning (অনুমান আৰু যুক্তি)

(c) Verses and verbs (পদ আৰু বচন)

(d) Only consequences (মাত্ৰ পৰিণাম)

Ans: (b) Inference and Reasoning (অনুমান আৰু যুক্তি)

13. Through what do people learn to think correctly ?

       মানুহে কিহৰ মাধ্যমেৰে শুদ্ধভাৱে চিন্তা কৰিবলৈ শিকে ?

(a) Exclusively (একান্তভাৱে)

(b) Through feelings (অনুভৱৰ জৰিয়তে)

(c) From nature (প্ৰকৃতিৰ পৰা)

(d) Through logic (তর্কবিজ্ঞানৰ মাধ্যমে)

Ans: (d) Through logic (তর্কবিজ্ঞানৰ মাধ্যমে)

14. Which of the following is an example of subjective science ?

      তলৰ কোনটো বিষয়নিষ্ঠ বিজ্ঞানৰ উদাহৰণ ?

(a) Philosophy (দর্শন)

(b) Ethics (নীতিবিজ্ঞান)

(c) Physics (পদার্থবিজ্ঞান)

(d) Sociology (সমাজবিজ্ঞান)

Ans: (c) Physics (পদার্থবিজ্ঞান)

15. What cannot be held responsible for people who do not study logic ?

       তর্কবিজ্ঞান অধ্যয়ন নকৰা লোকসকলৰ বাবে কি দায়ী হ'ব নোৱাৰে ?

(a) Perspective (দৃষ্টিভংগী)

(b) Not thinking correctly (শুদ্ধ চিন্তা নকৰা)

(c) Incomplete estimates (অসম্পূর্ণ অনুমান)

(d) Not listening to the rules (নিয়ম নুশুনা)

Ans: (b) Not thinking correctly (শুদ্ধ চিন্তা নকৰা)

16. What is the primary aim of Logic ?

     যুক্তিৰ প্রধান লক্ষ্য কি ?

(a) To evaluate arguments (যুক্তিৰ মূল্যায়ন কৰা)

(b) To prove the truth of mediate knowledge (মধ্যস্থতাকাৰী জ্ঞানৰ সত্যতা প্রমাণ কৰা)

(c) To distinguish the good from the bad (ভালক বেয়াৰ পৰা পৃথক কৰা)

(d) All of the above (ওপৰৰ সকলোবোৰ)

Ans: (d) All of the above (ওপৰৰ সকলোবোৰ)

17. What does the word 'Logic' mean ?

     'যুক্তি' শব্দটোৰ অৰ্থ কি ?

(a) The science of thought as expressed in language (ভাষাত প্রকাশ পোৱা চিন্তা বিজ্ঞান)

(b) The study of thought (চিন্তাৰ অধ্যয়ন)

(c) The science of logic (যুক্তিৰ বিজ্ঞান)

(d) The study of sensory perception (সংবেদনশীল উপলব্ধিৰ অধ্যয়ন)

Ans: (a) The science of thought as expressed in language (ভাষাত প্রকাশ পোৱা চিন্তা বিজ্ঞান)

18. Immediate knowledge is that knowledge which is derived from perception:

    তাৎক্ষণিক জ্ঞান হ'ল সেই জ্ঞান যিটো উপলব্ধিৰ পৰা আহৰণ কৰা হয়:

(a) External (বাহ্যিক)

(b) Internal (আভ্যন্তৰীণ)

(c) Both (a) and (b) ((a) আৰু (b) দুয়োটা)

(d) None of the above (ওপৰৰ কোনোটোরেই নহয়)

Ans: (c) Both (a) and (b) ((a) আৰু (b) দুয়োটা)

19. Which one among the following is not a law of thought ?

       তলৰ কোনটো চিন্তাৰ নিয়ম নহয় ?

(a) Principle of Identity (পৰিচয়ৰ নীতি) 

(b) Principle of Sufficient Reason (পর্যাপ্ত মুক্তিৰ নীতি)

(c) The Principle of Excluded Middle (বর্ধিত মধ্যমৰ নীতি)

(d) The Principle of Noncontradiction (অবিৰোধৰ নীতি)

Ans: (b) Principle of Sufficient Reason (পর্যাপ্ত মুক্তিৰ নীতি)

20. The phenomena in which two or more than two ideas are combined together are called:

      যিবোৰ পৰিঘটনাত দুটা বা দুটাতকৈ অধিক ধাৰণা একেলগে একত্রিত হয়, সেইবোৰক কোৱা হয়:

(a) Statement (বিবৃতি)

(b) Judgement (বিচাৰ)

(c) Proposition (প্রস্তাৱনা)

(d) Argument (যুক্তি)

Ans: (b) Judgement (বিচাৰ)